Skanowanie laserowe ujawnia ślady starożytnych osad na greckich Cykladach
Archeolodzy z Uniwersytetu w Kopenhadze odkryli rozległe ślady dawnego osadnictwa na niezamieszkanych wyspach Cyklad dzięki wykorzystaniu skanowania laserowego LIDAR oraz magnetometrii. Wyniki badań, obejmujące osadnictwo od epoki neolitu po średniowiecze, opublikowano w Journal of Archaeological Science: Reports, Antiquity i Journal of Greek Archaeology.
Badania prowadził Evan Levine, doktorant archeologii na Uniwersytecie w Kopenhadze, wraz z międzynarodowymi zespołami z Grecji i USA. Naukowcy zmapowali 87 niezamieszkanych wysp, na których wcześniejsze wykopaliska praktycznie nie były prowadzone. Zastosowane technologie pozwalają dokumentować strukturę terenu i ukryte pod powierzchnią obiekty bez naruszania gleby.
W rozmowie z Greek Reporter Levine podkreślił, że magnetometria nie była dotąd stosowana na Cykladach. Metoda umożliwia wykrywanie magnetycznych sygnatur pozostawionych przez kamienne mury, budynki czy dawne uderzenia pioruna. LIDAR, wystrzeliwujący impulsy laserowe z dronów i samolotów, pozwolił natomiast odsłonić szczegóły topograficzne zakryte roślinnością.
Badacze apelują, aby techniki te wspierały ochronę dziedzictwa wysp. We współpracy z greckim Ministerstwem Kultury cała wyspa Polyaigos – największa niezamieszkana wyspa Morza Egejskiego – została we wrześniu 2025 r. objęta statusem chronionego stanowiska archeologicznego.
Wyniki wskazują, że wyspy były zasiedlane znacznie wcześniej, niż wcześniej sądzono. Naukowcy zidentyfikowali artefakty z okresu neolitu, a także bogate ślady z epoki brązu, kiedy region zamieszkiwała kultura cykladzka, Minojczycy i Mykeńczycy. Na Paros badanie magnetometryczne w Palaiopyrgos ujawniło anomalie wskazujące na rozległy kompleks z murami, dziedzińcami i zabudowaniami powiązanymi z wieżą z okresu późnoklasycznego.
Levine zapowiedział dalsze rozwijanie projektu z wykorzystaniem uczenia maszynowego do analizy LIDAR. Jak podkreśla, celem badań jest nie tylko dokumentacja starożytnych krajobrazów, ale także wspieranie zrównoważonego rozwoju turystycznego oraz ochrona dziedzictwa kulturowego Cyklad.
Zespół badawczy zamierza rozwijać nieinwazyjne metody również w innych regionach. Levine prowadzi już kursy na Uniwersytecie w Kopenhadze dotyczące cyfrowych narzędzi w archeologii, a nowe techniki mają zostać zaadaptowane również w badaniach w Danii.
Źródła: Greek Reporter, Phys.org, news.ku.dk, Journal of Archaeological Science: Reports, Antiquity, Journal of Greek Archaeology
SEO – komplet
Tytuł SEO: Skanowanie laserowe odkrywa starożytne osady na Cykladach
Fraza kluczowa: skanowanie laserowe Cyklady archeologia
Metaopis: Archeolodzy odkryli nieznane osady na Cykladach dzięki technologiom LIDAR i magnetometrii, ujawniając ślady zasiedlenia od neolitu po średniowiecze.
Skrócony URL: /cyklady-skanowanie-laserowe-odkrycia-archeologiczne
Tagi: Cyklady, Grecja, archeologia, LIDAR, magnetometria, Uniwersytet w Kopenhadze, Evan Levine, stanowiska archeologiczne, epoka brązu, neolit